사용자 도구

사이트 도구


doc:udege:2_wordclass:23_verb:23_verb

차이

문서의 선택한 두 판 사이의 차이를 보여줍니다.

차이 보기로 링크

다음 판
이전 판
doc:udege:2_wordclass:23_verb:23_verb [2019/12/09 22:54]
127.0.0.1 바깥 편집
doc:udege:2_wordclass:23_verb:23_verb [2021/01/22 12:57] (현재)
lisa
줄 1: 줄 1:
 # 23_verb :  동사 (verb) # 23_verb :  동사 (verb)
  
 +- 동사의 문법 범주: 인칭, 수, 태, 서법, 태, 시제, ​
 +- 동사의 형태: 동사, 분사, 부동사
 +
 +### 동사의 태
 +
 +- 1) 기본태: эрбээ- 톱질하다
 +- 2) 공동-상호태:​ эрбэс- ~와 같이 톱질하다,​ ~가 톱질하는 것을 돕다
 +- 3) 재귀태: эрбэн- 자신을 위해 톱질하다
 +- 4) 수동태: эрбэн- 톱질되다
 +- 5) 사동태: эрбэт- 톱질하게 하다
 +
 +^태^접사^예문^
 +| 능동태 | - | ӡава- брать, ӡава-ми беру я |
 +| 재귀태 | -пта-/​-пто-| нодо- терять,​ нодо-пто-и-ни- теряется он |
 +| 수동태 | -у- | ана-толкать,​ ана-у-ми толкаем я |
 +| 상호태| -маси-/​-моси-/​-мэси | кэни-ругать,​ кэни-мэси-ми- ругаюсь |
 +| 공동태| -гди- | ба'- находить,​ ба'​-гди-ми встречаюсь |
 +| 사역태 | -ван-/​-вэн- | исэ-видеть,​ исэ-вэнэ-ми- показываю |
 +
 +### 동사의 상
 +
 +###### 1) однократный 1회의상 ​
 +
 +- 접사 -нда-
 +
 +{{{eg>​udih1248 (girfanova2002:​25)
 +багданда
 +put-1SG
 +넣는다
 +}}}
 +
 +###### 2) 다회상
 +
 +- 접사 -си-
 +
 +{{{eg>​udih1248 (girfanova2002:​25)
 +заваси ​
 +keep-1SG ​
 +갖고 있다
 +}}}
 +
 +###### 3) 장기상
 +
 +- 접사 -кча-/​-кчэ-/​-кчо-
 +лали-кча-ми долго голодаю
 +
 +###### 4) 시작상-начинательный
 +
 +- 접사 -ли-
 +
 +этэтэ-ли-ми начинаю работать
 +
 +###### 5) 반복상
 +
 +- 접사 -васи-/​-вэси-
 +суса-васими-ми постоянно убегаю то и дело
 +
 +###### 6) 재귀태
 +
 +- 접사 ги- (-ни-/​-ӈи-)
 +ӡава-ги-ми забираю обратно
 +
 +###### 7) 방향형태 태
 +
 +- 접사 -на-/​-нэ-/​-но-
 +исэ-нэ-ми иду посмотреть
 +
 +###### 8) 의도상
 +
 +- 접사 -кча-/​-кчэ-/​-кчо-
 +гунэ-кчэ-ми хочу сказать
 +
 +###### 9) 요구상
 +
 +- 접사 -муйи
 +уми-муйи-ми хочется пить
 +
 +###### 10) 명백상
 +
 +- 접사 -(h)а-/​-(h)э-/​-(h)о-
 +ӡавā:​ни взял он при мне
 +
 +### 동사 직설법의 활용부류
 +
 +^ 어간 ^ -а-, -о-, -э- ^ -и- ^ -г- ^ -п- ^ -м- ^ 
 +| 예시 | этэтэ-:​일하다 | уми-:​마시다 | наг-:​명중하다 | бап-:​이해하다 | чам-:​고장나다 |
 +
 +### 동사의 시제
 +##### (1) 현재시제
 +
 +###### 어간 + 동사 현재시제 활어미 (동사 일하다, 마시다, 명중하다,​ 이해하다,​ 고장나다)
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-ми | уми-ми | нагда-ми | бапта-ми ||
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-и | уми-и | нагда-и | бапта-и||
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-и-ни | уми-ни | нагда-и-ни | бапта-и-ни | чамна-и-ни |
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ-у | уми-у | нагда-у | бапта-у ||
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-фи | уми-фи | нагда-фи | бапта-фи ||
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-у | уми-у | нагда-у | бапта-у ||
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-и-ти | уми-ти | нагда-и-ти | бапта-и-ти ||
 +
 +##### (2) 과서시제 1 (화자가 직접 겪여 보지 않았던 활동에 대해서 이야기를 할 때 쓰인다)
 +###### 어간 + -а/​-о-/​-э + 동사 과거시제 1 활용어미
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-э-ми | уми-э-ми | нак-ки-ми | бак-пи-ми ||
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-э-и | уми-э-и | нак-ки-и | бак-пи ||
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-э-ни | уми-э-ни | нак-ки-ни | бак-пи-ни | чаӈ-пи-ни|
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ-э-му | уми-э-му | нак-ки-му | бак-пи-му ||
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-э-фи | уми-э-фи | нак-ки-фи | бак-пи-фи ||
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-э-у | уми-э-у | нак-ки-у | бак-пи-у ||
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-э-ти | уми-э-ти | нак-ки-ти | бак-пи-ти ||
 +
 +##### (3) 과서시제 2 (화자가 직접 보았던 어떤 일에 이야기를 할 때 쓰인다)
 +###### 어간 + ка + 동사 과거시제 2 활용어미
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ'​-и | уми-гэ-и | нак-ка-и | бак-па-и ||
 +| 2인칭 단수 | этэтэ'​-и | уми-гэ-и | нак-ка-и | бак-па-и ||
 +| 3인칭 단수 | этэтэ'​ | уми-гэ | нак-ка | бак-па | чаӈ-па|
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ'​-у | уми-гэ-у | нак-ка-у | бак-па-у||
 +| 1인칭 복수 | этэтэ'​-ти | уми-гэ-ти | нак-ка-ти | бак-па-ти ||
 +| 2인칭 복수 | этэтэ'​-у | уми-гэ-у | нак-ка-у | бак-па-у ||
 +| 3인칭 복수 | этэтэ'​ | уми-гэ | нак-ка | бак-па||
 +
 +##### (4) 미래시제 1 (어떤 일을 끝나고 바로 다른 일을 시작할 때 그 일에 대해서 이야기할 때 쓰인다)
 +###### 어간 + (-да-, -та-) + -ӡа,​-ӡэ- + 동사 미래시제 1 활용어미
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-ӡэ-ми | уми-зэ-и | наг-(да)-ӡа-ми |бап-(та)-ӡа-ми ||
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-ӡэ-и | уми-ӡэ-и | наг-(да)-ӡа-и | бап-(та)-ӡа-и||
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-ӡэ | уми-ӡэ | наг-(да)-ӡа | бап-(та)-ӡа | чаӈ-(на)-ӡа|
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ-ӡэ-у | уми-ӡэ-у | наг-(да)-ӡа-у | бап-(та)-ӡа-у||
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-ӡэ-фи | уми-ӡэ-ти | наг-(да)-ӡа-фи | бап-(та)-ӡа-фи||
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-ӡэ-у | уми-ӡэ-у | наг-(да)-ӡа-у | бап-(та)-ӡа-у||
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-ӡэ | уми-ӡэ | наг-(да)-ӡа | бап-(та)-ӡа ||
 +
 +##### (5) 미래시제 2 (어떤 맹확하지 않은 미래의 일에 대새서 이야기를 할 때 쓰인)
 +###### 어간 + (-да-, -та-) + -ӡаӈа- + 동사 미래시제 1 활용어미
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-ӡэӈэ-и | уми-ӡэӈэ-и | наг-(да)-ӡаӈа-и | бап-(та)-ӡаӈа-ми||
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-ӡэӈэ-и | уми-ӡэӈэ-и | наг-(да)-ӡаӈа-и | бап-(та)-ӡаӈа-и||
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-ӡэӈэ-ни | уми-ӡэӈэ-ни | наг-(да)-ӡаӈа | бап-(та)-ӡаӈа-ни | чаӈ-(на)-ӡаӈани|
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ-ӡэ-ӈэ-у | уми-ӡэӈэ-у | наг-(да)- ӡаӈа-у | бап-(та)-ӡаӈа-у ||
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-ӡэӈэ-фи | уми-ӡэӈэ-фи | наг-(да)-ӡаӈа-фи | бап-(та)-ӡаӈа-фи ||
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-ӡэӈэ-у | уми-ӡэӈэ-у | наг-(да)-ӡаӈа-у | бап-(та)-ӡаӈа-у||
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-ӡэӈэ-ти | уми-ӡэӈэ-ти | наг-(да)-ӡаӈа-ти | бап-(та)-ӡаӈа-ти||
 +
 +### 동사의 서법
 +
 +##### 동사 직설법의 부정부류 활용 (동사 са- '​알다'​know)
 +
 +| 인칭 | 현재시제 | 과거시제1 | 과거시제2 | 미래시제 1 | 미래시제2 |
 +| 1인칭 단수 | э-и-ми са | э-си-ми са | э-сэ-и са | ата-ми | э-ӡэӈэ |
 +| 2인칭 단수 | э-и са | э-си-и са | э-сэ-и са | ата-и-ми | э-ӡэӈэ-и |
 +| 3인칭 단수 | э-и-ни са | э-си-ни са | э-сэ са | ата | э-ӡэӈэ-ни |
 +| 1인칭 복수(예외) | э-у са | э-си-му са | э-сэ-у са | ата-у | э-ӡэӈэ-у |
 +| 1인칭 복수 | э-и-фи са | э-си-фи са | э-сэ-ти са | ата-фи | э-ӡэӈэ-фи |
 +| 2인칭 복수 | э-у са | э-си-у са | э-сэ-у са | ата-у | э-ӡэӈэ-у |
 +| 3인칭 복수 | э-и-ти са | э-си-ти са | э-сэ са | ата | э-ӡэӈэ-ти|
 +
 +
 +
 +##### 2) 가정법 (어간 + (-да-/​-та-) + -муса-/​-мусэ + 가정법 활용어미)
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-мусэ-и | уми-мусэ-и | наг-(да)-муса-и | бап-(та)-муса-и|
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-мусэ-и | уми-мусэ-и | наг-(да)-муса-и | бап-(та)-муса-и|
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-мусэ | уми-мусэ | наг-(да)-муса | бап-(та)-муса |
 +| 1인칭 복수(예외) | этэтэ-мусэ-у | уми-мусэ-у | наг-(да)-муса-у | бап-(та)-муса-у|
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-мусэ-ти | уми-мусэ-ти | наг-(да)-муса-ти | бап-(та)-муса-ти|
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-мусэ-у | уми-мусэ-у | наг-(да)-муса-у | бап-(та)-муса-у|
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-мусэ | уми-мусэ | наг-(да)-муса | бап-(та)-муса|
 +
 +##### 2) 원망법 (어간 + (-да-, -та-) + -iа-/ -iо-/-iэ- + /​а-/​-/​о-/​-/​э- +가정법 활용어미)
 +
 +| 1인칭 단수 | этэтэ-тэ-ми-ӡэ | уми-тэ-ми-зэ | наг-(да)-та-ми-ӡа | бап-(та)-та-ми-ӡа |
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-тэ-и-ӡэ | уми-тэ-и-ӡэ | наг-(да)-та-и-ӡа | бап-(та)-та-и-ӡа |
 +| 3인칭 단수 | этэтэ-тэ-ӡэ | уми-тэ-ӡэ | наг-(да)-та-ӡа | бап-(та)-та-ӡа |
 +| 1인칭 복수(예외) | этэьэ-тэ-у-ӡэ | уми-тэ-у-ӡэ | наг-(да)-та-у-ӡа | бап-(та)-та-у-ӡа |
 +| 1인칭 복수 | этэтэ-тэ-фи-ӡэ | уми-тэ-фи-ӡэ | наг-(да)-та-фи-ӡа | бап-(та)-фи-ӡа|
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-тэ-у-ӡэ | уми-тэ-у-ӡэ | наг-(да)-та-у-ӡа | бап-(та)-та-у-ӡа |
 +| 3인칭 복수 | этэтэ-тэ-ӡэ | уми-тэ-ӡэ | наг-(да)-та-ӡа | бап-(та)-та-ӡа |
 +
 +##### 3) 명령법 (어간+(-йе-/​-йа-/​йо)+ 2인칭 복수형 활용어미)
 +
 +| 2인칭 단수 | этэтэ-йе | уми-йе | наг-да-йа | бап-та-йа |
 +| 2인칭 복수 | этэтэ-йе-у | уми-йе-у | наг-да-йа-у | бапта-йа-у |
 +
 +###  불규칙 동사의 활용법
 +
 +{{{lex>​udih1248 (girfanova2002:​28)
 +
 +- би- : to be
 +- э- : not to be
 +- нэ(дэ)- : put
 +- бу(дэ-) : die
 +- га(да)- : take
 +- о(до)- : become
 +
 +}}}
 +
 +- 불규칙 동사는 직설법에서만 쓰인다.
 +| 현제 |  |  |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | би-ми | э-и-ми | нэдэ-ми | будэ-ми | гада-ми | о-до-ми |
 +|  | 2인칭 단수 | би-и | э-и | нэдэ-и | будэ-и | гада-и | о-до-и |
 +|  | 3인칭 단수 | би-и-ни | э-и-ни | нэдэ-и-ни | будэ-и-ни | гада-и-ни | одо-и-ни |
 +|  | 1인칭 복수(예외) | би-у | э-у | нэдэ-у | будэ-у | гада-у | одо-у |
 +|  | 1인칭 복수 | би-фи | э-и-фи | нэдэ-фи | будэ-фи | гада-фи | одо-фи |
 +|  | 2인칭 복수 | би-у | э-у | нэдэ-у | будэ-у | гада-у | одо-у |
 +|  | 3인칭 복수 | би-и-ти | э-и-ти | нэдэ-и-ти | будэ-и-ти | гада-и-ти | одо-и-ти |
 +| 과거 1 |  |  |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | би-си-ми | э-си-ми | нэ-хи-ми | будэ-ми(букки-ми ) | гада-ми | одо-ми |
 +|  | 2인칭 단수 | би-си-и | э-си-и | нэ-хи-и | будэ-и (букки-и) | гада-и | одо-и |
 +|  | 3인칭 단수 | би-си-ни | э-си-ни | нэ-хи-ни | будэ-ни(букки-ни) | гада-ни | одо-ни |
 +|  | 1인칭 복수(예외) | би-си-му | э-си-му | нэ-хи-му | будэ-му(букки-му) | гада-му | одо-му |
 +|  | 1인칭 복수 | би-си-фи | э-си-фи | нэ-хи-фи | будэ-фи(букки-фи) | гада-фи | одо-фи |
 +|  | 2인칭 복수 | би-си-у | э-си-у | нэ-хи-у | будэ-у(букки-у) | гада-у | одо-у |
 +|  | 3인칭 복수 | би-си-ти | э-си-ти | нэ-хи-ти | будэ-ти(букки-ти) | гада-ти | одо-ти |
 +| 과거 2 |  |  |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | би-сэ-и | э-сэ-и | нэ-хэ-и | буккэ-и | га-си-ми | о-си-ми |
 +|  | 2인칭 단수 | би-сэ-и | э-сэ-и | нэ-хэ-и | буккэ-и | га-си-и | о-си-и |
 +|  | 3인칭 단수 | би-сэ | э-сэ | нэ-хэ | буккэ | га-си-ни |  |
 +|  | 1인칭 복수(예외) | би-сэ-у | э-сэ-у | нэ-хэ-у | буккэ-у | га-си-му | о-си-му |
 +|  | 1인칭 복수 | би-сэ-ти | э-сэ-ти | нэ-хэ-ти | буккэ-ти | га-си-фи | о-си-фи |
 +|  | 2인칭 복수 | би-сэ-у | э-сэ-у | нэ-хэ-у | буккэ-у | га-си-у | о-си-у |
 +|  | 3인칭 복수 | би-сэ | э-сэ | нэ-хэ | буккэ | га-си-ти | о-си-ти |
 +| 미래 1 |  |  |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | би-ӡэ-ми | а-та-ми | нэлэ-ӡэ-ми | будэ-ӡэ-ми | гада-ӡа-ми | одо-ӡо-ми |
 +|  | 2인칭 단수 | би-ӡэ-и | а-та-и | нэдэ-ӡэ-и | будэ-ӡэ-и | гада-ӡа-и | одо-ӡо-и |
 +|  | 3인칭 단수 | би-ӡэ | а-та | нэдэ-ӡэ | будэ-ӡэ | гада-ӡа | одо-ӡо |
 +|  | 1인칭 복수(예외) | би-ӡэ-у | а-та-у | нэдэ-ӡэ-у | будэ-ӡэ-у | гада-ӡа-у | одо-ӡо-у |
 +|  | 1인칭 복수 | би-ӡэ-фи | а-та-фи | нэдэ-ӡэ-фи | будэ-ӡэ-фи | гада-ӡа-фи | одо-ӡо-фи |
 +|  | 2인칭 복수 | би-ӡэ-у | а-та-у | нэдэ-ӡэ-у | будэ-ӡэ-у | гада-ӡа-у | одо-ӡо-у |
 +|  | 3인칭 복수 | би-ӡэ | а-та | нэдэ-ӡэ | будэ-ӡэ | гада-ӡа | одо-ӡо |
 +| 미래 2 |  |  |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | би-ӡэӈэ-и | э-ӡэӈэ-и | нэдэ-ӡэӈэ-и | будэ-ӡэӈэ-и | гада-ӡаӈа-и | одо-зоӈо-и |
 +|  | 2인칭 단수 | би-ӡэӈэ-и | э-зэӈэ-и | нэдэ-зэӈэ-и | будэ-зэӈэ-и | гада-заӈа-и | одо-зоӈо-и |
 +|  | 3인칭 단수 | би-зэӈэ | э-зэӈэ-ни | нэдэ-зэӈэ-ни | будэ-зэӈэ-ни | гада-заӈа-ни | одо-зоӈо-ни |
 +|  | 1인칭 복수(예외) | би-зэӈэ-у | э-зэӈэ-у | нэдэ-зэӈэ-у | будэ-зэӈэ-у | гада-заӈа-у | одо-зоӈо-у |
 +|  | 1인칭 복수 | би-зэӈэ-фи | э-зэӈэ-фи | нэдэ-зэӈэ-фи | будэ-зэӈэ-фи | гада-заӈа-фи | одо-зоӈо-фи |
 +|  | 2인칭 복수 | би-зэӈэ-у | э-зэӈэ-у | нэдэ-зэӈэ-у | будэ-зэӈэ-у | гада-заӈа-у | одо-зоӈо-у |
 +|  | 3인칭 복수 | би-зэӈэ | э-зэӈэ-ти | нэдэ-зэӈэ-ти | будэ-зэӈэ-ти | гада-заӈа-ти | одо-зоӈо-ти |
 +
 +
 +### 분사
 +
 +- 우디허어에는 분사가 2개이고, 둘 다 능동태에서도 수동태에서도 사용된다. ​
 +
 +#### 분사 (능동태)
 +
 +| 현재 | | | | | |
 +|  | 1인칭 단수 | этэтэ | уми | нагда | бапта |
 +|  | 2인칭 단수 | этэтэ-й | уми | нагда-й | баптай |
 +|  | 2인칭 복수 | этэтэ-й-гэт-у | уми-гэту | нагда-й-гэт-у | бапта-й-гэт-у |
 +| 과거 |  |  |  |  |  |
 +|  | 1인칭 단수 | этэтэ-э | уми-э | нак-ки | бак-пи |
 +|  | 2인칭 단수 | этэтэ-кчи | уми-кчи | на(гда)-кчи | - |
 +|  | 1인칭 복수 | этэтэ-э-гэт-у | уми-э-гэту | нак-ки-гэт-у | бак-пи-гэту |
 +|  | 2인칭 복수 | этэтэ-кчи-ӡи-гэ | уми-кчи-ӡи-гэту | на(гда)-кчи-ӡи-га | - |
 +| 미래 |  |  |  |  |  |
 +|  | 단수 | этэтэ-ӡэӈэ | уми-ӡэӈэ | нагда-ӡаӈа | бапта-ӡаӈа |
 +|  | 1인칭 복수 | этэтэ-ӡэӈэ-гэту | уми-ӡэӈэ-гэту | нагда-ӡаӈа-гэту | бапта-ӡаӈа-гэту |
 +|  | 2인칭 복수 | этэтэ-ӡэӈэ-ӡи-гэ | уми-ӡэӈэ-ӡи-гэ | нагда-ӡэӈэ-ӡи-гэ | бапта-ӡаӈа-ӡи-га |
 +
 +#### 분사 (수동태)
 +
 +| 현재 | этэтэ-у-йи | уми-у-йи | нагда-у-йи | бапта-у-йи |
 +| 과거 | этэтэ-сэ | уми-сэ | нагда-са | бапта-са |
 +| 미래 | этэтэ-у-ӡэӈэ | уми-у-ӡэӈэ | нагда-у-ӡаӈа | бапта-у-ӡаӈа |
 +
 +### 부동사
 +
 +- 어간+ -ми-(복수 -мэй-) 현재 시제형, 어간+-эси-/​-аси 과거형 부동사로 나눈다.
 +
 +| 현재 단수 | этэтэ-ми | уми-ми | наг-да-ми | бап-та-ми |
 +| 현재 복수 | этэтэ-мэй | уми-мэй | наг-да-мэй | бап-та-мэй |
 +| 과거 | этэтэ-эси | уми-эси | нак-ка-си | бак-па-си |
 +
 +
 +### 동사의 부정
 +
 +- 부정동사 э-(not to be)로 만든다.
 +- 분사의 부정형
 +
 +{{{lex>​udih1248 (sinuk1968:​226)
 +
 +- 현재 시제 : эби, бики, биэ
 +- 과거 시제 : эси, биси
 +
 +}}}
 +
 +- 부동사의 부정형
 +
 +{{{lex>​udih1248 (sinuk1968:​226)
 +
 +- 현재 시제 : эми, эмэи, бими, бимэи
 +- 과거 시제 : эсэ’эли,​ бисэси
 +
 +}}}
doc/udege/2_wordclass/23_verb/23_verb.1575899653.txt.gz · 마지막으로 수정됨: 2019/12/09 22:54 저자 127.0.0.1